APOD.pl: Astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

13 maja 2004
Zobacz opis. Po kliknięciu na obrazek załaduje się wersja
 o największej dostępnej rozdzielczości.

Szczebelki Czerwonego Czworokąta
Źródło: H. Van Winckel (KU Leuven), M. Cohen (UC Berkeley), H. Bond (STScI). T. Gull (GSFC), ESA, NASA

Opis: Wyraźnie x-kształtne, podobne do drabiny szczebelki pojawiają się na zdjęciu wykonanym przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a, przedstawiającym intrygującą mgławicę Czerwony Czworokąt. Pyłowa, kosmiczna chmura pierwotnie została rozpoznana jako silne źródło promieniowania podczerwonego; obecnie uważa się, iż zawiera ona lodowe ziarna pyłu oraz cząsteczki węglowodorowe utworzone w chłodnym strumieniu pochodzącym od starzejącej się gwiazdy centralnej. Zatem, czemu wygląda ona jak wielkie X? Prawdopodobne wyjaśnienie jest takie, że gwiazda centralna - a dokładnie, ciasny układ dwóch gwiazd - jest otoczona przez gruby, pyłowy torus, który formuje (zazwyczaj sferyczny) wypływ w bryłę przypominającą dwa stożki złączone wierzchołkami. Ponieważ widzimy torus z boku, jego krawędzie, ograniczające stożkowe kształty, wydają się tworzyć literę X. Wyraźne szczebelki sugerują, iż wypływ ma charakter zrywowy, gwałtownie zmienny. Około 2300 lat świetlnych od nas w fantazyjnej konstelacji Jednorożca (Monoceros), mgławica Czerwony Czworokąt powinna zostać przekształcona w piękną mgławicę planetarną, gdy chłodna gwiazda centralna stanie się gorącym, białym karłem, w ciągu najbliższych paru tysięcy lat. Biorąc pod uwagę odległość do Czerwonego Czworokąta, to ostre zdjęcie z teleskopu Hubble'a obejmuje zaledwie jedną trzecią roku świetlnego.

Jutro: Widok na niebo


< | Archiwum | Lista tematyczna | Szukaj | Kalendarz | Słownik | Edukacja | O APOD | >

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (USRA)
NASA Web Site Statements, Warnings, and Disclaimers
NASA Official: Jay Norris. Specific rights apply.
A service of: LHEA at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.