APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

10 kwietnia 2017

Gaz gromady galaktyk powoduje dziurę w mikrofalowym promieniowaniu tła
Źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), Kitayama et al., NASA/ESA Kosmiczny Teleskop Hubble'a

Opis: Dlaczego ta gromada galaktyk wybija dziurę w mikrofalowym promieniowaniu tła (ang. Cosmic Microwave Background)? Przede wszystkim, słynne CMB wytworzone zostało przez stygnący gaz wczesnego wszechświata i biegnie przez większość gazu i pyłu we Wszechświecie. Jest wszędzie wokół nas. Duże gromady galaktyk mają wystarczająco silną grawitację, by więzić gorący gaz - wystarczająco gorący, by rozpraszać fotony mikrofalowego promieniowania w światło o znacznie wyższej energii, tworząc tym samym dziurę w obrazach CMB. Ten efekt Sunyaeva-Zel'dovicha (SZ) był wykorzystywany przez dekady do pozyskiwania nowych informacji na temat gorącego gazu w gromadach, a nawet pomagał odkrywać gromady galaktyk w prosty i uniwersalny sposób. Powyżej widoczne jest najbardziej szczegółowe zdjęcie efektu SZ uzyskane do tej pory. Łączy ono zarówno dane obserwatorium ALMA, mierzące CMB oraz Kosmicznego Teleskopu Hubble'a, mierzącego galaktyki w masywnej gromadzie galaktyk RX J1347.5-1145. Sztucznie przyporządkowana barwa niebieska przedstawia światło pochodzące od CMB, podczas gdy niemal każdy żółty obiekt to galaktyka. Kształt dziury SZ wskazuje nie tylko na to, że w tej gromadzie galaktyk występuje gorący gaz, ale również, że jest on rozmieszczony zaskakująco niejednorodnie.

Jutro: człowiek, pies, Słońce

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Official: Phillip Newman Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.