APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Opis: Czy poza spadkiem jasności Betelgeza zmienia też swój wygląd? Okazuje się, że tak. Ten słynny czerwony nadolbrzym leżący w dobrze nam znanej konstelacji Oriona jest tak wielki, że ziemskie teleskopy są w stanie dosłownie pokazać nam jego tarczę -- choć i im przychodzi to z pewnym trudem. Dwa powyższe zdjęcia wykonane z pomocą obsługiwanego przez Europejskie Obserwatorium Południowe teleskopu VLT pokazują, jak powierzchnia gwiazdy wyglądała na początku i pod koniec ubiegłego roku (2019). Wcześniejszy obraz przedstawia Betelgezę jako obiekt o dużo bardziej jednolitej jasności niż późniejszy, a dolna część gwiazdy jest tu znacząco ciemniejsza niż górna. Teraz, w pierwszych miesiącach 2019 roku, amatorskie obserwacje zdają się wskazywać na to, że Betelgeza staje się nieco jaśniejsza, podczas gdy przez ostatnie pięć miesięcy blask gwiazdy dramatycznie spadał. Taka zmienność to najprawdopodobniej po prostu normalne zachowanie w przypadku tej słynnej klasy zmiennych nadolbrzymów, ale niedawny spadek jasności rozpalił wyobraźnię i wznowił dyskusje nad tym, ile jeszcze czasu upłynie, zanim Betelgeza wybuchnie jako supernowa. Z racji tego, że Betelgeza znajduje się w odległości około 700 lat świetlnych od Ziemi, ta ewentualna supernowa -- która nawiasem mówiąc powinna wybuchnąć dopiero za tysiące lat od teraz -- z dużym prawdopodobieństwem będzie niezwykłym spektaklem na naszym niebie, ale nie zdoła zagrozić życiu na Ziemi.

Jutro: gwiazdy łowcy

---

< | Archiwum | Nadsyłanie | Lista tematyczna | Search | Kalendarz | RSS | Edukacja | O APOD | Forum | >

---

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
Przedstawiciel NASA: Phillip Newman, obowiązują określone prawa.
Polityka prywatności sieci NASA oraz ważne uwagi
Serwis prowadzony przez: ASD w NASA / GSFC
oraz Michigan Tech. U.

Tłumaczenie: Elżbieta Kuligowska  |   APOD.pl  |   OAUJ  |   PTA  |   Orion  |   Urania