APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

6 listopada 2025

NGC 253: Pełna pyłu wyspa Wszechświata
Źródło obrazu i prawa autorskie: Adam Block

Opis: Lśniąca NGC 253 jest jedną z najjaśniejszych widocznych galaktyk spiralnych, a jednocześnie jedną z najbardziej zapylonych. Niektórzy nazywają ją Srebrną Monetą, ze względu na jej charakterystyczny wygląd w małych teleskopach, albo po prostu Galaktyką Rzeźbiarza, ze względu na położenie w granicach południowego gwiazdozbioru Rzeźbiarza (Sculptor). Ta odkryta w 1783 roku przez matematyczkę i astronomkę Karolinę Herschel, pełna pyłu wyspa Wszechświata leży jakieś 10 milionów lat świetlnych stąd. Mierząca około 70 tysięcy lat świetlnych NGC 253 jest przy tym największą galaktyką w Grupie Galaktyk Rzeźbiarza, najbliższej naszej Lokalnej Grupie Galaktyk. Na tym kolorowym potrecie galaktyki oprócz spiralnych włókien pyłu rzucają się w oczy pyłowe kosmyki zdające się unosić znad dysku galaktycznego, pokrytego młodymi gromadami gwiazd oraz obszarami ich formowania się. Wysokiej zawartości pyłu towarzyszy szaleńcza formacja gwiazd, czym NGC 253 zapracowała sobie na przypisanie do grupygalaktyk niezwykle aktywnie tworzących gwiazdy (ang. starburst galaxies). NGC 253 znana jest także jako silne źródło wysokoenergetycznych promieni rentgenowskich oraz gamma, zapewne ze względu na masywne czarne dziury leżące w pobliżu jej centrum.

Jutro: piksele w kosmosie

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Official: Amber Straughn obowiązują określone prawa.
Polityka Privacy, Accessibility, Notices;
Serwis prowadzony przez: ASD w NASA / GSFC,
NASA Science Activation
oraz Michigan Tech. U.