APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

30 marca 2005
Zobacz opis. Po kliknięciu obrazka załaduje się wersja
 o największej dostępnej rozdzielczości.

ULX-y w M74
Źródło:
promieniowanie X; J. Liu (U.Mich.) et al., CXC, NASA - światło widzialne; T. Boroson (NOAO), AURA, NOAO, NSF

Opis: W zakresie widzialnym M74 jest prawie idealną skierowaną biegunem do nas galaktyką, znajdującą się jakieś 30 milionów lat świetlnych od nas w tle gwiazdozbioru Ryb (Pisces). Widoczne na powyższej mozaice czerwone wybroczyny to tzw. ultrajasne źródła rentgenowskie (ang. Ultraluminous X-ray sources) zmapowane przez Obserwatorium Rentgenowskie Chandra. ULX-y są tak nazywane, ponieważ w istocie wypromieniowują od 10 do 1000 razy więcej mocy rentgenowskiej od „zwykłego” rentgenowskiego układu podwójnego, zawierającego gwiazdę neutronową lub czarną dziuręmasie gwiazdy. W rzeczywistości obserwując, jak te ULX-y zmieniają swoją jasność rentgenowską w okresie mniej więcej dwóch godzin, astronomowie wnioskują, że ULX-y mogą równie dobrze być czarną dziurą o masie pośredniej -- czarną dziurą o masie 10 000 lub więcej razy większą od Słońca, nadal jednak dużo mniejszą od czarnych dziur o masach milionów mas Słońca, które czają się w centrach wielkich galaktyk spiralnych. Jak takie czarne dziury o pośrednich masach się tam dostały? Jedną z ciekawych sugestii jest, że są one pozostałościami po jądrach znacznie mniejszych galaktyk, które złączyły się z galaktyką spiralną M74.

Jutro: piksele w kosmosie


< | Archiwum | Lista tematyczna | Szukaj | Kalendarz | Słownik | Edukacja | O APOD | Forum | >

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Official: Phillip Newman Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.